Hiperglikemia to inaczej przecukrzenie, czyli zbyt wysoki poziom cukru we krwi (prawidłowe stężenie glukozy wynosi 3,4-5,5 mmol/l). Poziom stężenia glukozy we krwi to zarówno podstawa w rozpoznaniu cukrzycy, jak i najważniejszy parametr w kontroli choroby.

Przyczyny hiperglikemii

U diabetyków hiperglikemia występuje zwykle w wyniku niewłaściwej kontroli cukrzycy.

Hiperglikemia – przyczyny:

·         nieplanowane posiłki

·         stres

·         za duża ilość cukrów prostych w posiłku

·         pominięcie leków doustnych lub dawki insuliny

·         infekcja z gorączką

Objawy hiperglikemii

Przecukrzenie objawia się różnie – w zależności od tego, jak bardzo cukier przekracza normę oraz jak długo stan hiperglikemii się utrzymuje.

Pierwsze symptomy hiperglikemii:

·         problemy z koncentracją

·         częstomocz (częste oddawanie moczu również w nocy)

·         polidypsja, czyli nadmierne pragnienie, nadmierne spożywanie płynów

·         nagła utrata wagi

·         rozdrażnienie

Jeśli poziom cukru we krwi powyżej normy utrzymuje się długo, to skutkami mogą być

·         niewyraźne widzenie

·         infekcje okolic intymnych

·         zaburzenia erekcji

·         suchość skóry

·         problemy żołądkowe (zaparcia, biegunki)

Hipoglikemia-inaczej niedocukrzenie, jest to zbyt niskie stężenie glukozy we krwi - poniżej 70 mg/dl. Objawy mogą się pojawić już przy niższych wartościach glikemii, jak również hipoglikemia może przebiegać niezależnie od objawów.

Objawy hipoglikemii :

Główne objawy to:

Co może wywołać hipoglikemię?

Pierwsza pomoc w hipoglikemii

  glukoza w tabletkach lub żelu

  słodzony lub posłodzony cukrem napój (woda z cukrem, cola, sok)

  cukier

Co to jest kwasica ketonowa i jakie są jej przyczyny?

Kwasica to zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. O kwasicy mówimy, gdy pH krwi ma wartość poniżej 7,35. Kwasica ketonowa jest jednym z groźnych powikłań cukrzycy, dla którego poza zmniejszeniem pH krwi charakterystyczna jest obecność tzw. ciał ketonowych w moczu.

Powodami jej wystąpienia mogą być:

Jak się objawia kwasica ketonowa?

Pacjenci, u których rozwinęła się kwasica ketonowa, mogą mieć wiele objawów, m.in.:

Może także dojść do zaburzeń świadomości, a nawet do śpiączki.

Jakie są metody leczenia kwasicy ketonowej?

Kwasica ketonowa zwykle wymaga leczenia szpitalnego. W leczeniu stosuje się nawodnienie dożylne (podawanie „kroplówek”) oraz insulinę, zazwyczaj najpierw we wlewie dożylnym, a następnie we wstrzyknięciach podskórnych. Bardzo istotne jest leczenie chorób towarzyszących (np. infekcje, choroby przewodu pokarmowego, ostre zespoły wieńcowe), które mogły się przyczynić do wystąpienia kwasicy ketonowej. Po wyprowadzeniu pacjenta z ostrego stanu lekarz analizuje dotychczasowy schemat leczenia cukrzycy oraz koryguje ewentualne błędy w dawkowaniu i sposobie podawania insuliny.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia kwasicy ketonowej?

Po zakończeniu leczenia należy dokładnie omówić z lekarzem dalsze leczenie, czyli zasady diety cukrzycowej oraz prawidłową technikę podawania i dawkowania insuliny. Należy regularnie chodzić na kontrole do Poradni Diabetologicznej. O częstości badań oraz wizyt kontrolnych decyduje lekarz prowadzący.

Akcesoria, które chory na CUKRZYCĘ musi mieć pod ręką:

Cukrzyca jest zaliczana do chorób społecznych. Późno rozpoznana, nieleczona lub źle leczona grozi wieloma powikłaniami. Każda osoba chora na cukrzycę powinna mieć pod ręką coś słodkiego, glukometr, ciśnieniomierz, wstrzykiwacz insuliny i kilka innych rzeczy - niezbędnych w razie nagłych ataków choroby.

1.Bransoletka Do stałego noszenia na ręce. Zawiera imię, nazwisko, informację, na jaki typ cukrzycy choruje jej posiadacz, a także numer telefonu kontaktowego do bliskich.

2. Cukierki

Zjedzenie czegoś słodkiego chroni przed hipoglikemią (niedocukrzeniem), które objawia się nagłym osłabieniem, drżeniem wewnętrznym, mrowieniem warg czy zawrotami głowy.

3. Glukometr

Aparat do badania stężenia glukozy we krwi. Wyposażony jest w nakłuwacz, wymienne igły i paski testujące. Kroplę krwi z opuszki palca lub przedramienia umieszcza się na pasku, a na dużym, wyraźnym wyświetlaczu pojawia się wynik.

 4. Wstrzykiwacz insulin

Jednorazowy zawiera określoną dawkę insuliny – po wstrzyknięciu wyrzucasz go do kosza. Pen (np. NovoPen) jest wielokrotnego użytku i zawiera wymienne wkłady z dawką insuliny ustaloną przez lekarza.    

5. Ciśnieniomierz

Konieczny, bo cukrzyca często współwystępuje z nadciśnieniem. Zbyt wysokie ciśnienie uszkadza zaś ściany naczyń krwionośnych. Ciśnieniomierz zakłada się zawsze na tę samą rękę. Pomiar należy wykonywać rano i wieczorem, przed jedzeniem.

Ruch to podstawowy i nieodzowny element prawidłowego funkcjonowania zdrowego organizmu. Bez niego nie mogłyby zachodzić nawet najprostsze procesy metaboliczne. Dlatego tak ważne jest, by był on wpisany w harmonogram naszego codziennego życia. Ruch ma też bardzo duże znaczenie w przypadku osób chorych na cukrzycę. Każdy bardziej intensywny ruch naszego ciała powoduje zużycie glukozy znajdującej się w organizmie, a tym samym wpływa na jej wahania i stężenie we krwi. Regularne ćwiczenia fizyczne pozytywnie wpływają na przemianę glukozy w naszym organizmie. Żaden lek nie zmniejsza tak bardzo insulinooporności, jak regularna aktywność fizyczna. Dzięki regularnym ćwiczeniom gimnastycznym poprawia się nasze samopoczucie, a tym samym jakość naszego życia. To, jak funkcjonujemy w pracy, w domu, jak śpimy, wypoczywamy, jest wynikiem naszego stanu zdrowia i ogólnej kondycji psychomotorycznej naszego organizmu.

Jaka jest zależność stężenia glukozy we krwi od wysiłku fizycznego?

Glukoza jest pobierana z pokarmów dostarczanych organizmowi. Daje ona komórkom (w tym mięśniowym) energię niezbędną do wykonywania pracy (w tym głównie ruchu). Nie może się jednak ona dostać do komórek mięśniowych bez udziału insuliny, a bez glukozy nie powstanie energia potrzebna do skurczu mięśnia. Równocześnie każdy większy wysiłek fizyczny ma wpływ na zmniejszenie lub zwiększenie wydzielania się hormonów, m.in. insuliny i glukagonu, kluczowych w cukrzycy. Reasumując, żadenchory na cukrzycę nie może obejść się bez codziennej dawki ruchu.

PAMIĘTAJMY!

Zanim przystąpimy do ćwiczeń fizycznych. Musimy stopniowo i z rozwagą dobierać rodzaj ćwiczeń, by dostosować swoje ciało pod względem wydolności serca oraz układu oddechowego (pojemności płuc – wymiany tlenu i dwutklenku węgla). Przy małej wydolności nasz organizm korzysta przeważnie z wymiany beztlenowej, a z czasem – w miarę poprawy kondycji – te proporcje zmieniają się na korzyść wymiany tlenowej. Na pierwszym etapie treningu fizycznego mogą wystąpić naturalne objawy: zmęczenie, bóle mięśniowe czy ogólne osłabienie. Równocześnie powinno pojawić się lepsze samopoczucie i poprawa nastroju. Nie przejmujmy się, jeśli po ćwiczeniach będziemy odczuwać bóle mięśniowe, zwłaszcza tych partii mięśniowych, których nie używamy w codziennym życiu.

UWAGA!

Jeśli wystąpią inne niepokojące objawy, jak zaburzenia równowagi, zawroty głowy, a nawet wymioty, natychmiast przerwijmy ćwiczenia! Na początku ćwiczeń fizycznych u chorych na cukrzycę typu 1 mogą występować nagłe wahania stężenia glukozy, zwykle zmniejszenie, ale również zwiększenie stężenia wynikające z braku adaptacji do ćwiczeń. Po kilku tygodniach stężenie glukozy powinno ulec wyrównaniu. Warto pamiętać, że hipoglikemia może wystąpić z opóźnieniem po wysiłku i ta tendencja może utrzymywać się przez dłuższy czas (kilka godzin). Niedocukrzenie może wystąpić także w nocy, kilka godzin po zakończonym wysiłku fizycznym.

 Najbezpieczniejszymi ćwiczeniami dla pacjentów chorych na cukrzycę są ćwiczenia o umiarkowanej intensywności :Oparte głównie na modelu tlenowym, tzw. aerobowe lub kardio. Należą do nich:

Nie  zaleca się wysiłku fizycznego bezpośrednio po podaniu insuliny i przyjęciu posiłku. Najbardziej optymalne jest odczekanie minimum 1–1,5 godziny.