Indeks Glikiemiczny
Co to jest indeks glikemiczny?
Niski indeks glikemiczny i niski ładunek glikemiczny stosowanej diety to ważny czynnik profilaktyki cukrzycy, insulinooporności, chorób serca i nowotworów. Powolne przyswajanie węglowodanów to wolny wzrost poziomu cukru we krwi po posiłku i mniejszy wyrzut insuliny. A mniejsze wahania cukru i insuliny to także sposób na zapobieganie napadom głodu i senności po posiłku. Indeks glikemiczny (IG) to klasyfikacja produktów żywnościowych na podstawie ich wpływu na stężenie glukozy we krwi czasu, w którym następuje wzrost stężenia glukozy we krwi (glikemia poposiłkowa). Im szybciej produkt ulega trawieniu i im szybciej następuje wzrost poziomu cukru we krwi, tym wyższa wartość indeksu. Jeden z największych wzrostów glikemii poposiłkowej następuje po spożyciu czystej glukozy – z tego względu przyjęto dla niej wartość indeksu 100. Jest to wartość umowna. Hiperglikemia to podwyższony poziom wolnej glukozy we krwi, której stężenie przekracza 200 mg/dl. Pierwsze symptomy hiperglikemii mogą jednak pojawić już przy niższym zacukrzeniu w przedziale 100‑126 mg/dl.
Co wpływa na IG produktów?
Wartość IG ściśle zależy od ilości i rodzaju węglowodanów w produkcie. Węglowodany, które łatwo się rozkładają (cukry proste), ulegają szybkiemu wchłanianiu i powodują gwałtowny wzrost glikemii poposiłkowej. Natomiast węglowodany, które trudniej poddają się procesowi hydrolizy, wchłaniają się powoli i stosunkowo łagodnie podwyższają poziom glukozy we krwi . Na wartość IG wpływa także: stopień dojrzałości owoców, zastosowana metoda przetwarzania żywności, stopień rozdrobnienia produktu, obecność białka, tłuszczów, kwasów organicznych, pektyny, taniny i kwasu fitynowego, które utrudniają trawienie skrobi (Dudziak, 2013, s. 102). Im dłużej gotujemy produkty zawierające skrobię (makaron, kasze, ziemniaki, marchewkę), tym szybciej są trawione i węglowodany w nich zawarte są szybciej przyswajane. Istotną rolę w obniżaniu IG odgrywa błonnik rozpuszczalny i będące jego częścią beta-glukany.