Dieta w Cukrzycy
Dieta jest bardzo istotnym elementem terapii cukrzycy. Warunkuje ona utrzymanie właściwego stężenia glukozy i tłuszczów (lipidów) we krwi oraz optymalne wartości ciśnienia tętniczego. Dobrze dobrana dieta zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy, jak również redukuje ryzyko chorób naczyniowych. Właściwy model żywienia odgrywa także ważną rolę w prewencji i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy (mikroangiopatii, retinopatii i nefropatii cukrzycowej).
Zwróć uwagę na całkowitą kaloryczność diety, rozkład posiłków w ciągu dnia oraz podstawowe źródła energii, które są najwłaściwsze dla wyrównania metabolicznego cukrzycy.
Węglowodany – tak, ale jakie?
W przypadku cukrzycy rodzaj węglowodanów ma szczególne znaczenie. Należy znacznie ograniczyć, a jeśli to możliwe – całkowicie wyeliminować węglowodany (cukry) proste. Zalicza się do nich ciasta, słodkie bułki, czekoladę, cukierki, a także słodzone przetwory owocowe (dżemy, powidła, marmolady, konfitury) oraz miód.
Podstawą Twojego jadłospisu powinny być węglowodany złożone:
ciemne pieczywo z mąki z pełnego przemiału chleb graham płatki owsiane
Tłuszcze:
Tłuszcze są grupą bardzo niejednorodną chemicznie i różnią się znacznie właściwościami zdrowotnymi. Zdecydowanie ogranicz spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, tzw. nasyconych kwasów tłuszczowych, gdyż zwiększają one stężenie cholesterolu całkowitego we krwi, a zwłaszcza jego frakcji miażdżycorodnej – LDL. Do tej grupy produktów zalicza się: pełnotłuste mleko, masło, śmietanę, słoninę, smalec, a także tłuste wędliny i sery (pełnotłuste sery żółte i sery pleśniowe). Unikaj także pasztetów, parówek, pasztetowej, salcesonu, baleronu, boczku, salami i kiełbas wiejskich. Niebezpieczne dla zdrowia są także kwasy tłuszczowe typu trans, obecne głównie w tłuszczach piekarniczych, posiłkach typu fast food i margarynach twardych.Osobną grupę stanowią jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Liczne badania przypisują im prozdrowotne właściwości. Zmniejszają one stężenie cholesterolu całkowitego oraz LDL. Szczególne znaczenie przypisuje się wielonienasyconym kwasom tłuszczowym n-3, znajdującym się w rybach, oraz n-6, obecnym głównie w olejach roślinnych. Największe ilości wielonienasyconych kwasów n-3 znajdują się w rybach morskich. Należy tu wymienić łososia, tuńczyka, sardynki, śledzie i makrelę. Kwasy te mają korzystny wpływ nie tylko na układ sercowo-naczyniowy. Liczne badania wskazują, że wpływają także na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, zwłaszcza mózgu i narządu wzroku, a także wzmacniają układ odpornościowy.Aby wykorzystać te wszystkie właściwości, spożywaj ryby przynajmniej 2 razy w tygodniu. Źródłem wielonienasyconych kwasów n-6 są: olej kukurydziany, słonecznikowy, sojowy, orzechy włoskie oraz pestki dyni.Aby te wszystkie właściwości wykorzystać, spożywaj ryby przynajmniej 2 razy w tygodniu. Źródłem wielonienasyconych kwasów n-6 są: olej kukurydziany, słonecznikowy, sojowy, orzechy włoskie oraz pestki dyni.
Białko:
Dobrym źródłem białka w Twojej diecie będą chude gatunki mięsa i wędliny oraz chude przetwory nabiałowe. Na obiad przygotuj porcję kurczaka, indyka lub ryby. Raz na jakiś czas dozwolone jest także chude mięso wołowe i cielęcina. Do drugiego śniadania warto włączyć jogurt, kefir bądź maślankę, ale najlepiej naturalne. Produkty owocowe, aby wydobyć ich smak i aromat, są słodzone dużą ilością cukru bądź innych substancji słodzących.Bogate w białko roślinne są także nasiona roślin strączkowych, niestety trochę zapomniane w naszej kuchni. Staraj się jadać groch, soczewicę, soję przynajmniej raz w tygodniu. Poza dużą ilością białka, to także cenne źródło witamin (z grupy B) i składników mineralnych (wapń, fosfor, żelazo).
Jak przygotowywać posiłki?
Najlepszą metodą obróbki kulinarnej w twoim przypadku jest: gotowanie, duszenie, grillowanie, pieczenie bez dodatku tłuszczu, przygotowywanie w folii, pieczenie w piekarniku oraz stosowanie naczyń niewymagających użycia tłuszczu.Staraj się ograniczać tłuszcz: śmietanę zastąp jogurtem naturalnym, wybieraj chude gatunki mięs, wędlin i serów.Jeśli przygotowujesz warzywa, staraj się ich nie rozgotowywać. Wysoka temperatura i przedłużający się czas obróbki kulinarnej podnoszą wartość indeksu glikemicznego potrawy. Owoce należy spożywać w ograniczonych ilościach (do 300 g dziennie) i jak najmniej dojrzałe. Im bardziej owoc jest dojrzały, tym wyższy ma indeks glikemiczny.
Zapamiętaj!
1. Dieta cukrzycowa to nic innego jak zdrowy sposób odżywiania, który powinni stosować zarówno chorzy, jak i zdrowi. Jedz posiłki regularnie o stałych porach – czyli mało, a często, unikniesz w ten sposób ryzyka niedocukrzenia (w zależności od zaleceń lekarza spożywaj od 3 do 5 posiłków w ciągu dnia). Unikaj słodyczy, węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym oraz nasyconych kwasów tłuszczowych.
2. Aby uniknąć nadwagi, a w konsekwencji otyłości, nie przekraczaj swojego dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
3. Staraj się jeść jak najbardziej urozmaicone posiłki. Dbaj nie tylko o ilość, ale także o jakość spożywanych posiłków – zwróć uwagę na witaminy, składniki mineralne, wielonienasycone kwasy tłuszczowe, błonnik oraz inne dobroczynne składniki żywności.